انسان‌ها در عالم برزخ زندگی‌هاى متفاوتى دارند؛ بعضى از بهترین نعمت‌ها بهره می‌گیرند و در کمال خوشى و آرامش زندگى می‌کنند، ولى برخى دیگر کمتر. در عذاب‌هاى برزخى نیز همه یکسان نیستند؛ بعضى در سخت‌ترین عذاب‌ها معذّب هستند و برخى کمتر و خفیف‌تر.
چنان‌که امام صادق‌ع فرمود: «هنگامى که مرده را در قبر می‌گذارند شخصى بر او ظاهر می‌شود و می‌گوید: ما سه نفر بودیم، رزق تو با فرا رسیدن اجلت تمام شد. خویشانت نیز تو را ترک کردند و رفتند. من عمل تو هستم و همیشه با تو خواهم بود، اما در دنیا مرا از همه ناچیزتر می‌شمردى»(۱)
در روایات به طور جزئی و مشخص از کارهای نیک و گناهانی که موجب نعمت و عذاب برزخی(عالم قبر) می‌شوند، نام برده شده است که در این‌جا در دو بخش به نمونه‌هایی اشاره می‌شود:
عوامل نعمت برزخی
برخی از اعمالی که موجب نعمت برزخی می‌شود و در روایات بیان شده‌اند، عبارت‌اند از:
صدقه، دانش سودمند، فرزند صالح، محبت اهل بیت‌ع، گفتن اذان، و آموزش کار خیر.
پیامبر خدا‌ص در سخنانی فرمود: «وقتى مؤمن بمیرد عملش قطع می‌شود، جز از سه چیز: صدقه‌اى که از او مانده و جریان دارد، علمى که مردم از آن نفع می‌برند و فرزند صالحى که برایش دعا کند»(۲)
«دوست داشتن من و دوست داشتن اهل بیت من، در هفت جاى بسیار وحشتناک، سود می‌بخشد: هنگام مردن، در قبر، روز محشر، هنگام دادن نامه اعمال، هنگام حساب، نزد میزان و در عبور از [پل] صراط»(۳)
«بدانید که هر کس با دوستى خاندان محمّد‌ص بمیرد، در قبر، دو در به سوى بهشت برایش باز می‌شود»(۴)
«کسى که براى خدا اذان می‌گوید، تا زمانى که اذانش را به پایان ببرد، مانند شهیدى است که در خونش می‌غلتد، و هر تَر و خشکى براى او گواهى می‌دهد، و هر گاه بمیرد، در گور [بر بدن] او کِرم نمی‌افتد»(۵)
امام صادق‌ع فرمود: شش چیز است که مؤمن بعد از مرگ نیز از ثواب آنها بهره می‌گیرد:
۱-فرزند صالحى که برایش طلب مغفرت کند.
۲-نوشته‌ای که خوانده شود.
۳-چاه آبى که بکند و در اختیار مردم قرار دهد.
۴-درختى که در زمین بنشاند.
۵-آبى که به عنوان صدقه جارى سازد.
۶-عمل خوبى که پایه‌گذارى کند و مردم از آن پیروى کنند.(۶)
منابع:
۱- کلینی، کافی، ج ۳، ص ۲۴۰.
۲- عوالی اللئالی العزیزیة فی الأحادیث الدینیة،ج۲،ص ۵۳.
۳- کفایة الاثر فی النصّ علی الأئمة الإثنی عشر، ص ۱۰۸-۱۰۹.
۴- جامع الاخبار، ص ۱۶۶.
۵- المعجم الکبیر، ج۱۲،ص ۴۲۲.
۶- الخصال، ج۱،ص ۳۲۳
با ذکر منبع اشتراک گذاری کنید :)
